‘SUPERGEWAS’ MISCANTHUS VOL POTENTIE
Miscanthus heeft meer dan eens jubelende kwalificaties als milieuvriendelijk ‘supergewas’ meegekregen, maar voordat het op een economische gezonde manier een hele reeks hoogwaardige producten oplevert – denk aan papier, kleding, biobrandstof, biobeton en bioplastic – moet er wel wat gebeuren. Miscanthusgroep Haarlemmermeer doet mee aan onderzoek dat inzicht geeft in de teeltperspectieven van verschillende miscanthus-types in uiteenlopende Europese teeltgebieden.
Miscanthus – Olifantsgras
Miscanthus is een grassoort afkomstig uit Zuidoost-Azië. Dit gras kan in één groeiseizoen tot wel 4 meter hoogte groeien, waardoor het ook wel Olifantsgras genoemd wordt. Het is net als maïs een C4 gewas, wat inhoudt dat het in staat is om op een efficiënte manier zonlicht om te zetten in biomassa. Miscanthus heeft meer zeer interessante eigenschappen voor het milieu en een circulaire economie:
- Zo neemt de Miscanthus per hectare vier keer meer CO2 op dan een hectare bomen bos.
- Miscanthus kan groeien op marginale grond, waardoor er geen concurrentie ontstaat met voedselgewassen.
- Miscanthus kan de biodiversiteit in een gebied enorm stimuleren.
- Na het aanplanten, kan het Miscanthus minimaal 15 tot 20 jaar geoogst worden.
- Gewasbeschermingsmiddel is alleen het eerste jaar na aanplanten noodzakelijk.
- Omdat het Miscanthus aan het einde van het groeiseizoen in staat is om alle voedingsstoffen op te slaan in de wortels, is bemesting niet noodzakelijk.
Miscanthus – Teelt
De ideale tijd voor het aanplanten van Miscanthus is in april/mei. De rhizomen (wortelstokken) kunnen worden geplant met een pootmachine. Een rhizoom is een ondergrondse stengel die horizontaal of schuin groeit, en waaruit bebladerde stengels en bijwortels ontstaan. Bij een bodemtemperatuur tussen 8°C tot 10°C beginnen de Miscanthusplanten zich te ontwikkelen. Het eerste jaar bereiken de stengels tegen het einde van augustus dan een hoogte van 1 tot 1,5 meter.
In de zomer is het gewas groen en bloeit het in augustus / september met mooie pluimen. Later beginnen de stengels van de Miscanthusplant van onderaf op te drogen. Vervolgens verdrogen in de herfst ook de bladeren en die vallen dan af. Het afgevallen materiaal dat composteert deels, en dat dient weer als voedingsstof. Hierdoor is bemesting niet nodig. Ook voorkomt het bladerdek onkruidgroei in het voorjaar. Alleen in het eerste jaar na aanplanten is onkruidbestrijding nodig, ter bescherming van de jonge scheuten. Miscanthus is dus een arbeidsextensief gewas. En de teelt is heel milieuvriendelijk.
Uiteindelijk blijft in de winter alleen de uitgedroogde bladloze stengel over. De plant slaat zijn reserves vanuit de stengel op in de rhizomen. De hele winter kan wild schuilen in het Miscanthus, en tegen de oogsttijd staan er weer andere gewassen met blad in de omgeving. Dit is goed voor de biodiversiteit van een gebied.Het eerste jaar wordt er meestal niet geoogst vanwege de lage opbrengst. Het gewas kan dan wel worden gemaaid, waardoor er op de grond een beschermende mulchlaag ontstaat.
In het tweede groeiseizoen kan de plant een hoogte van wel 3,5 tot 4 meter bereiken. Zodra de bodemtemperatuur rond de 10°C is zal het Miscanthus weer gaan groeien, en binnen een half jaar is het op volledige hoogte. Tegen die tijd is de plant volgroeid en hoeft alleen nog maar jaarlijks geoogst te worden. Na 2 tot 3 jaren is er ondergronds een dichte wortelmat ontstaan, waardoor stikstof wordt vastgehouden en niet verdwijnt met de oogst.
Miscanthus – oogst
Het oogsten van het Miscanthus dient te gebeuren voordat de nieuwe Miscanthusscheuten uitlopen, anders kan er schade aan de plant ontstaan. De beste tijd voor de oogst is van februari tot en met april, afhankelijk van de bodemtemperatuur. Voor het oogsten kan gebruik worden gemaakt van een maïshakselaar of van een maaier en balenpers.
Hoe later het product geoogst wordt des te lager het vocht- en mineralengehalte zal zijn. Rekening houdend met het verdere gebruik van de Miscanthussnippers als biologische grondstof, brandstof of stalstrooisel, kan het beste worden gewacht met oogsten totdat het vochtgehalte gedaald is tot onder 15%.
In de eerste jaren zal de opbrengst bij elke nieuwe oogst toenemen, en na ongeveer 5 jaren zal dit stabiliseren. De te verwachten opbrengst zal zijn:
- eerste jaar : niets
- vanaf tweede jaar : tot 10 ton ds/ha
- vanaf derde jaar : tot 15 ton ds/ha
- vanaf vijfde jaar : tot 20 ton ds/ha
Uiteraard zijn er verschillende factoren die invloed hebben op de opbrengst zoals: temperatuur en waterbeschikbaarheid. Maar ook de kwaliteit van het plantmateriaal, de teeltverzorging, plantdichtheid en de bodemkwaliteit spelen hierin een grote rol.
Na de oogst kunnen de Miscanthus-snippers direct worden opgeslagen zonder (na)droging. Dit kan in een buitenopslag onder zeil of binnen in een schuur.
Miscanthus oogst 2021
Heeft u vragen over de teelt van Miscanthus ?
Neem dan vrijblijvend contact met ons op.